Oifigí nua díláraithe le n-oscailt
18/7/2008: Osclóidh an tAire Gnóthaí Pobail, Tuaithe agus Gaeltachta, Éamon Ó Cuív, T.D., oifig nua díláraithe
atá ag a Roinn sna Forbacha, Co. na
Gaillimhe go hoifigiúil ar maidin.
Aontaíodh faoin gClár Díláraithe go n-athlonnófaí 10 bpost as an Roinn go dtí Na
Forbacha. Tá na poist go léir seo athlonnaithe anois agus tá an
ghné seo den dílárú curtha i gcrích.
|
Cruachás na n-iascairí
18/7/2008: Cé go gcuirtear fáilte roimh an scéala go bhfuil pacáiste ¤600 milliún á chur ar fáil do na hiascairí san Aontas Eorpach, ní mór a admháil ag an am chéanna go bhfuil sé, faraor, rómhall do go leor acu.
Le blianta, thart ar tháblaí comhdhála na hEorpa, dhíol rialtas na hÉireann oidhreacht na tíre seo, oidhreacht nádúrtha, faoina luach. (Lá Nua)
|
Nuachtáin Gaeilge na Bruiséile
18/7/2998: Ainm Beo is ainm don chéad nuachtán Gaeilge sa Bhruiséil. Is é "Tír
gan teanga tír gan anam" is bun le hainm an nuachtáin nuasheolta. "Ba é an tírghráthóir Éireannach,
Tomás Dáibhis, a rugadh i Magh Eala a chum an ráiteas iomráiteach sin a d'fhág rian dóite ar
aigne na nglúnta ina dhiaidh. Is é Pobal labhartha na Gaeilge anam beo ár dteanga náisiúnta a
dtugann an tAontas Eorpach comhstádas di leis na 22 teanga eile dá chuid; agus is cruthúnas é Anam
Beo air sin.
Beidh eagarthóirí bainistíochta éagsúla ag uainíocht ar a chéile amach anseo. Meastar go
bhfoilseofar an nuachtán seacht n-uaire sa bhliain a fhreagfróidh do phríomhfhéilte na bliana Gaelaí
agus Ceiltí, mar atá, Imbolc (Lá 'le Bríde), Lá 'le Pádraig, Bealtaine, Lá Fhéile Eoin, Lúnasa,
Samhain, Nollaig.
Íoslódáil ANAM BEO (1.7MB pdf).
Tá Pobal Gaeilge na Bruiséile tar éis próiseas comhairliúcháin
a thionscnamh faoi na struchtúir is fearr a mhisneoidh úsáid
na Gaeilge mar theanga bheo sa Bheilg. Má tá Gaeilge agat
nó más suim leat an teanga, cláraigh, le do thoil, le: pobal.gaeilge.na.bruiseile@gmail.com
|
An Gúm as an áireamh do Ghradam Uí Shúilleabháin
16/7/2008: Ní bheidh aon leabhar de chuid An Ghúim san áireamh i mbliana le haghaidh
leabhar na bliana do dhaoine fásta, Gradam Uí Shúilleabháin, ná le haghaidh leabhar na bliana do
dhaoine óga. Foilsítear thart faoi 130 leabhar Gaeilge gach bliain agus airítear an gradam mar
shaghas Booker Prize na Gaeilge.
Dúirt cathaoirleach an Choiste Roghnaithe, Bláthnaid Uí Bhrádaigh go raibh "an-díomá ar an choiste
nach bhfuil an Gúm, atá ar cheann de na comhlachtaí is torthúla, go mórmhór ó thaobh foilsiú leabhar
do dhaoine óga, páirteach sa chomórtas".
Fógróidh an coiste gearrliosta ag tús mhí Mheán an Fhómhair.(Irish Times)
An Gúm
|
Síol nua curtha do Dhrámaíocht teilifíse
16/7/2008: Scéim forbartha do Ghearr-Scannáin teilifíse atá i SÍOL a chothóidh tallann
nua scríbhneoirí/stiúrthóirí ó bhunstaid scripte go staid craolta ar TG4. Tá sé beartaithe leis an
scéim SÍOL go mbeadh deis á tabhairt do 6 scríbhneoirí nó scríbhneoirí/stiúrthóirí ón nGaeltacht, nó
atá líofa i nGaeilge, script teilifíse a scríobh agus a chóiriú le haghaidh léiriúcháin teilifíse.
Tá an scéim oscailte do scríbhneoirí Gaeilge ó cheann ceann na tíre - bíodh taithí acu ag scríobh
don scáileán nó ná bíodh - agus do stiúrthóirí ar mian leo taithí a fháil ar dhrámaíocht teilifíse.
|
Ceol ag Club Árus na nGael
15/9/2008: Banna bríomhar cheol thraidisúnta sé phíosa iad "Pick of the Litter".
Tagann baill an ghrúpa as gach cearn den tír; B'leá Cliath, Laois, Liatroim, Dún na nGall agus
Corcaigh. Tá cúlra éagsúla cheoil ag baill an bhanna agus tagann fuaim úr agus saibhir uathu dá
bharr. Tugann siad turas ar leith ar an dTraidisiún sa bhealach a dtugann siad gnéithe de ranna
cheoil eile le chéile agus is é seo an faobhar indibhiúil atá acu. Beidh siad ag Club Árus na nGael i nGaillimh ar an Sathairn - 19/7/2008.
Glac Leis! Cuir Ceist!
14/7/2008: Ó glacadh le hAcht na dTeangacha Oifigiúla 2003, tá níos mó seirbhísí Gaeilge á gcur ar
fáil ag ranna rialtais agus ag eagraíochtaí stáit. Tá na seirbhísí seo á gcur ar fáil de réir a
chéile mar chuid de scéimeanna teanga atá á réiteach ag na ranna agus ag na heagraíochtaí éagsúla.
Mar thoradh ar an dea-obair seo ar fad tá an iliomad seirbhísí Gaeilge ar fáil anois. Tá sé
rídheacair, áfach, do dhuine fios a bheith aige/aici ar céard iad na seirbhísí Gaeilge atá sé/sí i
dteideal toisc nach bhfuil aon dá scéim teanga mar an gcéanna.
Chun teacht timpeall ar an bhfadhb éiginnteachta seo, tá Conradh na Gaeilge ag rá dhá rud linn:
* GLAC LEIS go bhfuil an tseirbhís ar fáil; &
* CUIR CEIST!
|
|
Aois na teicneolaíochta faisnéise tagtha chuig Cor na Móna!
14/7/2008: Tá ceantair Chor na Móna clúdaithe ag Airwire ón Aoine seo caite. Deintear freastal ar an gceantair
ó dhá boinn ríofa, ceann amháin i gCor na Móna féin agus an ceann eile ag an gCnoc trasna an loch uatha.
Is seirbhís faoi leith í má deintar comparáid leis an gcóras líne dhigiteach rannpháirtí (nó DSL),
tá coimhlint an íseal ann (20:1 le haghaidh an chóras chónaitheach agus 8:1 do gnólachtaí). Is córas
siméadrach atá ann agus níl gá ar bith le líne teileafóin. Mar aon leis sin níl teora ar bith lena
húsáid, bíonn sé ar siúl "i gcónaí".
Leathnaíonn sé seo cuimsiú Airwire i nGaeltacht na Gaillimhe, mar aon le Carn Mór, An Ceathrú Rua,
Casla, Na Forbacha, Indreabhán, Cill Rónáin, Maigh Chuileann, agus an Spidéal agus áiteacha nach
iad.
Suíomh Airwire (Bearla)
|
€150,040 chun comhairleoirí a cheapadh maidir le forbairtí céibheanna
14/7/2008: Tá curtha in iúl ag an Aire Gnóthaí Pobail, Tuaithe & Gaeltachta, Éamon Ó Cuív T.D., go bhfuil
deontas €150,040 ceadaithe aige do Chomhairle Chontae na Gaillimhe chun staidéar féidearthachta,
réamh dhearadh agus ceadúnais reachtúla a chur i gcrích i ndáil le forbairtí ag Cé an Chalaidh
Mhóir, Inis Meáin agus Cé Inis Oírr.
Inis Meáin ceangailte!
11/7/2008: Deireann an grupa bhanda leathan deonach, The WAN, go bhfuil an céad nód togtha acu ar Inis Meáin. Tá breis is scór nodanna
anois acu siar ó Loch Coirib. Féach ar an léarscáil. Mar tá éinne ag iarraidh a bheith
ceangailte ní gá dóibh ach dul chuig an Fórum ar an suíomh agus ceist a chuir.
Ceard is leathan banda ann? -
The WAN (Béarla)
|
|
Iomhánna ó Ros a'Mhíl
11/7/2008: D'oscail an t-Iar Aire Gnóthaí Eachtracha, David Andrews, taispeántas le Pádraic Reaney, den teideal
'Ros an Mhíl, 1979 -1983', Dé Sathairn seo caite, i Músaem Cathrach na Gaillimhe. Bhí slua mór i
láthair don taispeántas seo, ina bhfuil griangrafanna de thithe agus sciobóil i Ros an Mhíl, Caorán
na gCearc agus Baile an tSléibhe atá imithe le gaoth ó 1983. (Galway Independent)
|
Leas-Uachtarán nua um thaighde ceaptha san Ollscoil
10/7/2008: D'fhógair OÉ Gaillimh le déanaí go bhfuil an tOllamh Terry Smith ceaptha mar
Leas-Uachtarán um Thaighde san Ollscoil, ceapachán atá curtha i feidhm cheana féin. Is sa réimse
bithmhíochaine a bhí obair an Ollaimh Smith bunaithe go dtí seo agus tá blianta fada caite aige i
mbun taighde acadúil agus obair sa tionscal.
Fáil éasca ar bhreis agus 12,000 focal Gaeilge...
10/7/2008: Sheol Maithú, comhlacht TF ó iarthar na hÉireann, agus Foras
na Gaeilge 'Get the Focal' inné,
feidhmchlár le haghaidh gutháin shoghluaiste a sholáthraíonn breis agus
12,000 aistriúchán Béarla-Gaeilge le húsáid as líne.
Má sheoltar 'Focal' chuig 53503 (€0.30 CBL san áireamh),
tá 'Get the Focal' ar fáil ar bhonn trialach, saor in aisce le teacht ar leath
den fhoclóir. Is féidir an foclóir iomlán, le 12,000
aistriúchán, a íoslódáil go hiomlán ar €5, CBL san
áireamh, a ghearrfar ar do ghuthán soghluaiste.
|
|
RIP
10/7/2008: Is trua linn a chlos go bhfuair Séamus Brennan TD, as Bóthar na Trá ó dhucas, bás inné. Ar dheis Dé go raibh a anam.
|
Raic Uí Riada
10/7/2008: Tá sé ina raic idir Raidió na Gaeltachta agus Oireachtas na Gaeilge tar
éis don chraoltóir a fhógairt nach ndéanfaidh siad craoladh ar Chorn Uí Riada nó ar aon chomórtas
amhránaíochta eile de chuid an Oireachtais, i mbliana. Dúirt ceannaire an stáisiúin, Edel Ní
Chuireáin, go ndearnadh an cinneadh de bharr imní faoi cé acu a bheadh i gceannas ar chraoladh an
chomórtais, Raidió na Gaeltachta nó TG4.
(Colm Ó Broin - Lá Nua)
'Sprioc uaillmhianach ach is maith ann é mar sprioc'
10/7/2008: PLEAN 2028 an t-ainm coitianta atá an Rialtas ag tabhairt ar an chéad phlean straitéiseach don Ghaeilge riamh. Is é is cuspóir leis an phlean áit na Gaeilge sa Stát a bhuanú go ceann 20 bliain.
Earrach na bliana seo, cheap Aire na Gaeltachta, Éamon Ó Cuív, Scoil Fiontar, ionad gnó agus teicneolaíochta Gaeilge Ollscoil Chathair Átha Cliath, le dul i mbun taighde don phlean.
(Pól Ó Muirí - Irish Times)
Athrú Focail
sa gCoinníoll Teanga
7/7/2008: Athrú i bhfocal amháin sa choinníoll teanga, a úsáideann Comhairle
Chontae na Gaillimhe is cúis le dhá achomharc a bheith curtha ag Airdeall os comhair an Bhord
Pleanála agus an conspóid faoi chosaint na Gaeilge tríd an córas pleanála dúisithe in athuair. Bhí
neart cainte sna meáin Ghaeilge faoi na achomhairc céanna, le coicíos anuas: an Chomhairleoir Séamas
Breathnach ó Uachtar Ard (ar dheis) ag cur i leith Airdeall go bhfuil siad ag iarraidh forbairt a stopadh sa
Ghaeltacht. (Donncha Ó hÉallaithe - Foinse)
|
Stádas saor ó cháin á lorg ag Údarás na Gaeltachta do na hOileáin
9/7/2008: Tá aighneacht seolta ag Údarás na Gaeltachta chuig an gCoimisiún Cánachais ag moladh stádas saor ó cháin do na hoileáin amach ó chósta na hÉireann.
De réir an mholta, ní bheadh cáin ioncaim ar bith ar thuarastal faoi bhun E100,00 in aghaidh na bliana le híoc ag daoine atá ina gcónaí?ar oileán ar feadh sé mhí sa bhliain.
Moltar stádas speisialta cánach do chomhlachtaí atá lonnaithe ar na hoileáin chomh maith. (Lá Nua)
TG4 ar lorg scripteanna nua drámaíochta
7/7/2002: TÁ TG4 le síol úr a chur agus barr nua scríbhneoirí agus
stiúrthóirí a thabhairt. "Síol" is ainm do scéim a bhfuil sé mar chuspóir aici deis a thabhairt do
scríbhneoirí agus stiúrthóirí na Gaeilge agus na Gaeltachta a gcuid oibre a fheiceáil ar scáileán
beag na teilifíse. (Pól Ó Muirí - Irish Times)
Go dTaga do Ríocht!
6/7/2008: Cuirfear tús le Féile Ealaíon na Gaillimhe 2008 ar an 14ú Iúil agus is mór
an onóir do Thaibhdhearc na Gaillimhe go mbeidh dráma nua-scríofa le Micheál Ó Conghaile - Go dTaga
do Ríocht - á léiriú ag Taibhdhearc na Gaillimhe agus á stiúradh ag Brendan Murray i gcomhair
na féile. Cé go bhfuil an Taibhdhearc féin fós dúnta de bharr na tine a bhí ansin faoi Shamhain na
bliana seo caite, tá Taibhdhearc na Gaillimhe fós i mbun léirithe. (Galway Independent)
Seo é an tríú ceann den triológ drámaí - suite i gConamara - a chum Micheál Ó Conghaile. Léirigh
Taibhdhearc na Gaillimhe an péire eile cheana: Cúigear Chonamara sa mbliain 2003 agus Jude in 2007.
Beidh sé á theaspaint in Áras na Gaeilge, san Ollscoil, 14/19 Iúil 2008 .
|
Dioplóma sa Cheol Traidisiúnta
6/7/2008: Sheol Muiris Ó Rócháin, Stiúrthóir Fhéile Willie Clancy, an clár is nua de
chuid OÉ Gaillimh a mhúinfear go hiomlán trí Ghaeilge, Dioplóma sna Dána (Cóiriú & Stáitsiú an
Cheoil Thraidisiúnta). Beidh an Dioplóma á reáchtáil ag Acadamh na hOllscolaíochta Gaeilge i gcomhar
leis an gceoltóir cáiliúil an Dr. Charlie Lennon.
Iarrtar iarratais anois ar an gcúrsa lánaimseartha bliana seo a thosóidh i Meán Fómhair 2008 i
stiúideonna taifeadta den scoth Stiúideo Cuan, An Spidéal, Co. na Gaillimhe. Glacfar le cúigear mac
léinn déag ar an gclár chun a chinntiú go gheobhaidís siad an oiliúint acadúil is fearr chomh maith
leis an taithí phraiticiúil ar an teicneolaíocht ceoil is nua.
|
|